Velika Iza Vlaha Bukovca i Nagrada Spomen-zbirke u Domu vojske Srbije u Beogradu

Izložba Velika Iza Vlaha Bukovca biće otvorena u utorak 17. septembra 2013. u 19 časova u Domu Vojske Srbije u Beogradu. Nakon pet decenija od kada je poklonjena Spomen-zbirci Pavla Beljanskog i velike reastauracije u konzervatorsko-restauratorskom odeljenju Galerije Matice srpske, slika će prvi put biti izložena pred beogradskom publikom u Velikoj galeriji Doma vojske.

Kao jedna od najpoznatijih Bukovčevih slika La grande Iza, javnosti poznatija kao Velika Iza iz Spomen-zbirke, delo je od kojeg je sve počelo. Francuska štampa je sliku pozdravila kao “senzaciju Salona”. Pored Zlatne medalje osvojene 1882. godine na prolećnom Salonu u Parizu, mnogobrojnih pozitivnih kritika i slave koju je donela hrvatskom autoru, njenom uspehu je tada doprinelo i reprodukovanje u vidu razglednice, rasprodate u nekoliko hiljada primeraka. Inspirisana junakinjom istoimenog bulevarskog romana Aleksisa Buvijea i slikarskim pristupom orijentalizma i akademizma, slikaru je preko noći donela veliku slavu. Ova „poema pohotnoj ženi“ odabrana između 2 722 eksponata da bude izložena na počasnom mestu u velikoj ulaznoj dvorani Salona, izdržala je konkurenciju etabliranih imena i značajnih istorijskih kompozicija.

Pavle Beljanski je sliku kupio na aukciji u Parizu 1929. godine, naslovljenu kao Odaliska pri toaleti. Našavši mesto na zidu salona u njegovom stanu, 1948. proglašena je za kulturno dobro. Sve do 1965. godine, slika je bila u stanu Pavla Beljanskog u Beogradu, kada je poklonjena njegovom legatu u Novom Sadu, pod uslovom da se ustanovi Nagrada Spomen-zbirke Pavla Beljanskog za najbolji diplomski rad iz nacionalne istorije umetnosti. Od 1966. godine izložena je u Memorijalu Pavla Beljanskog. Do danas izlagana je nekoliko puta, prvi put, 1957. godine na retrospektivnoj izložbi u Umjetničkom paviljonu u Zagrebu, a drugi put, prilikom izlaganja u Gementemusemu u Hagu 2009. godine i galeriji Klovićevi dvori u Zagrebu, 2010. godine.

Izložba u Beogradu, će pored Velike Ize i još jednog Bukovčevog dela Cigančica sa dairama (1916) iz fonda galerije Doma Vojske Srbije, prikazati bogat ilustrativan materijal objavljen uz roman Aleksisa Buvijea. Segment sa originalnim izdanjima iz fonda Spomen-zbirke: katalog, vodič Salona i katalog aukcije održane u palati Druo iz 1929. godine, biće upotpunjen fotografijama Vlaha Bukovca, muzičke sobe u kući Ričarda Ledua gde je slika stajala, isečcima iz novina, biografijom autora i istorijom slike. Postavka u Beogradu koncipirana je sa ciljem da uz pomoć ambijentalnog segmenta izložbe, eksponata primenjene umetnosti iz Muzeja primenjene umetnosti u Beogradu, dokumentarnog materijala ustupljenog iz Nacionalne biblioteke u Parizu, English Heritage, Walker Art Gallery iz Liverpula, Kuće Bukovac iz Cavtata, približi društvene prilike Pariza s kraja 19. veka u kome je umetnik pre 130 godina zaslužno dobio značajno priznanje za delo.

Pored centralne postavke posvećene Bukovčevoj Izi, poseban segment biće namenjen slepima i slabovidima. Publika će uz pomoć taktilnih dijagama i audio vodiča moći da dožive Bukovčevo delo iz Kolekcije Pavla Beljanskog. Prateći program obuhvatiće stručna vođenja i predavanje o Bukovcu i slikarstvu njegovog doba u Srbiji, promocije novih izdanja Spomen-zbirke, projekcije dokumentarnih filmova i radionice za decu i studente. Tokom zatvaranja izložbe 2. novembra u prostoru postavke biće organizovana 46. dodela Nagrade Spomen-zbirke Pavla Beljanskog i promocija novog izdanja Memorijala Pavla Beljanskog i Zbornika radova Naučnog skupa posvećenog Pavlu Beljanskom (1892–1965).

PROGRAM:

Utorak, 17. septembar, 19 sati
svečano otvaranje izložbe

Subota, 21. septembar, 15 sati
Predavanje: Dr Daniela Korolija Crkvenjakov (Galerija Matice srpske)
Restauracija Velike Ize

Četvrtak, 26. septembar, 19 sati
TV film Spomen-zbirke Pavla Beljanskog
Serijal „Škrinja“, RTV Hrvatska (2009)

Subota, 28. septembar, 15 sati
Predavanje: Maja Marković
Velika Iza na pariskom Salonu 1882. godine

Četvrtak, 3. oktobar, 19 sati
TV film Spomen-zbirke Pavla Beljanskog
Dokumentarni film o Velikoj Izi
Novosadska televizija (2013)

Subota, 5. oktobar, 15 sati
Predavanje: Dr Jasna Jovanov (upravnica Spomen-zbirke Pavla Beljanskog)
Biaggio Fagioni, Paul Andrez i konačno Vlaho Bukovac
Četvrtak, 10. oktobar, 19 sati
TV film Spomen-zbirke Pavla Beljanskog
Serijal „Video biografija Vlaha Bukovca“

Subota, 12. oktobar, 15 sati
Promocija izdanja Spomen-zbirke: Zbornik radova sa Naučnog skupa Pavla Beljanskog (1892–1965)

Četvrtak, 17. oktobar, 19 sati
Predavanje: Marija Todorović, MA
Roman La Grande Iza Aleksisa Buvijea

Subota, 19. oktobar, 15 sati
Obeležavanje Međunarodnog dana slepih Dan belog štapa
Promocija taktilnog izdanja Velika Iza Vlaha Bukovca

Četvrtak, 24. oktobar, 19 sati
Promocija izdanja Spomen-zbirke: Memorijala Pavla Beljanskog

Subota, 26. oktobar, 15 sati
Multimedijalno predstavljanje izdanja Prvi put u muzeju i dečijih radova

Četvrtak, 31. oktobar, 19 sati
Predavanje: Mr Igor Borozan (Filozofski fakultet u Beogradu)
Trajanje lepog: Velika Iza i Pavle Beljanski

Subota, 2. novembar, 15 sati
12 sati – Dodela Nagrade Spomen-zbirke Pavla Beljanskog
12.30 sati – podela zahvalnica učesnicima
14 sati – svečano zatvaranje izložbe

Filmske projekcije tokom izložbe biće održane u video sali postavke.
Dečije radionice subotom od 11 do 13 časova.
Promocija kataloga tokom trajanja Sajma knjiga u Beogradu na štandu Medija centra „Odbrana“.
Više informacija na www.pavle-beljanski.museum