Narodni muzej: izložbe Marka Mulata i Društva srpskih umetnika „Lađa“
Od subote, 4. oktobra 2014, posetioci Narodnog muzeja moći će da uživaju u još dve tematske izložbe. Postavka slika i crteža istaknutog umetnika Marka Murata iz zbirki Narodnog muzeja priređuje se povodom 150. godišnjice od umetnikovog rođenja.
Biće izloženo svih dvadeset sedam slika izvedenih tehnikom ulja i jedan akvarel Marka Murata iz Narodnog muzeja, a koji su nastali u rasponu od 1889. do 1936. godine. Na osnovu njih mogu da se prate dometi ovog umetnika i matični tokovi srpske umetnosti u prve dve decenije XX veka. U njegovom stvaralaštvu postoje sledeća razdoblja: minhensko realističko (1889-1894); plenerističko sa elementima impresionizma, secesije i simbolizma (1894-1911); religiozno-simbolističko (1911-1920); realističko (1920-1933); umereno ekspresionističko (1933-1944). Pored slika, postavku će upotpuniti i odabir načinjen od 120 Muratovcih radova na papiru, tri skicen-bloka i dve beležnice malog formata sa preko 150 listova koji se čuvaju u Kabinetu crteža i grafika Narodnog muzeja.
Za razvoj umetnosti u Srbiji, Murat je značajan kao slikar, učesnik brojnih izložbi, likovni pedagog (nastavnik u beogradskim gimnazijama i Umetničko-zanatskoj školi), član mnogih komisija i žirija, jedan od osnivača Društva srpskih umetnika Lada. Vrlo je bitan i kao predsednik Odbora za umetničke poslove Srbije i Jugoslovenstva, osnovanog pod pokroviteljstvom tada prestolonaslednika, potom kralja Aleksandra I Karađorđevića, o čijem se likovnom obrazovanju Murat starao 1903/1904. godine. Na njegovo zalaganje, uz svesrdnu podršku srpskog monarha i ujedinitelja – osnivača Jugoslavije, ustanovljeno je Nadleštvo za umjetnost i spomenike u Dubrovniku.
Murat je značajan i kao jedan od utemeljivača tzv. Beogradske škole, koju su činili i umetnici srpske i ostalih nacionalnosti. Ostao je upamćen po sofisticiranom držanju, težnji ka skladu, snažnom zalaganju za ideju jogoslovenstva, razumevanju neistomišljenika, zalaganju za osnivanje mnogih udruženja i ustanova kulture, učešću na najprestižnijim likovnim smotrama i, pre svega, stvaralaštu koje se čvrsto vezuje za matične tokove plenerizma, impresionizma, secesije i simbolizma, na kraju i vrlo umerenog ekspresionizma.
Autori izložbe su muzejski savetnici Ljubica Miljković i Gordana Stanišić.
Ove godine navršava se i 110. godišnjica od osnivanja Društva srpskih umetnika „Lada“, koje je osnovano uoči otvaranja Prve jugoslovenske uemtničke izložbe u Beogradu. Na Prvoj jugoslovenskoj izložbi začela se misao o osnivanju Saveza jugoslovenskih umetnika „Lada“, koji je već decembra iste 1904. godine i ustanovljen u Sofiji. Savez su činila nacionalna udruženja sa istim imenom, koja su, osim postojećeg, u Beogradu, ustoličena u Zagrebu, Sofiji i Beogradu. Društvo srpskih umetnika „Lada“ postoji i aktivno je i danas. Istaknutu ulogu u osnivanju „Lade“ imao je upravo Marko Murat, tako da postavka autora osnivača „Lade“ čini logičnu vezu sa pregledom Muratovog stvaralaštva.
Autor postavke Osnivači „Lade“ je muzejski savetnik Ljubica Miljković.
Svečano otvaranje izložbi zakazano je za subotu, 04. Oktobar u 13 časova. Izložbu će otvoriti Dejan Ristić, državni sekretar u Ministarstvu kulture Republike Srbije.
Autor: Life Content
